📅 10–12 Haziran 2025 tarihleri arasında düzenlenen POSETTE: An Event for Postgres, sadece bir PostgreSQL etkinliği değildi. Veri dünyasının nasıl evrildiğini canlı canlı izlediğimiz bir teknoloji manifestosuydu. Ve bu kez yalnızca Postgres değil, veritabanı kavramının kendisi yeniden tanımlandı.
Bu yazı, bir Microsoft Data Platform MVP olarak yalnızca neler konuşulduğunu değil, neden konuşulduğunu ve bu konuşmaların gelecekte bizi nereye götüreceğini anlatmak için kaleme alındı. Evet, benim için SQL Server hâlâ altın bilezik. Fakat POSETTE 2025 bize gösterdi ki, PostgreSQL de bu bileziğin yanına takılacak sağlam bir kardeş haline gelmiş durumda.
Etkinliği Kim Düzenledi, Kimler Katıldı?
POSETTE, Microsoft’un desteklediği ve Azure Database for PostgreSQL ekibi tarafından organize edilen, tamamen ücretsiz ve çevrimiçi bir PostgreSQL konferansıdır. Daha önce Citus Con olarak bilinen bu etkinlik, bu yıl kapsamını büyüterek global açık kaynak geliştirici topluluğuna seslendi.
Etkinliğin sponsorları arasında OpenAI, Neon, Crunchy Data, FerretDB, Redgate, Tembo gibi önemli şirketler yer aldı. Bu da POSETTE’in sadece teknik bir konferans değil, aynı zamanda PostgreSQL ekosistemini yönlendiren aktörlerin bir araya geldiği bir strateji sahnesi olduğunu gösterdi.
Yapay Zeka ve PostgreSQL: pgvector ile Gelen Dönüşüm
Yapay zeka çağında veritabanlarının pasif veri depoları olmaktan çıkıp, aktif bilgi motorlarına dönüştüğünü POSETTE çok net gösterdi. Bruce Momjian’ın açılış konuşması, PostgreSQL’in “veriyle düşünen” sistem haline geldiğini ifade ediyordu.
Öne çıkan başlık pgvector oldu. Bu eklenti sayesinde metin, görsel ya da dokümanlardan çıkarılan embedding (gömüleme) verileri PostgreSQL içerisinde vektör olarak saklanabiliyor. Ardından semantic search (anlamsal arama) ya da similarity search (benzerlik arama) gibi AI temelli işlemler doğrudan SQL ile yapılabiliyor. OpenAI’nin kendi uygulamalarında PostgreSQL’i bu amaçla kullandığını öğrenmek, bu dönüşümün sadece teorik olmadığını kanıtladı.
Performans Karşılaştırmaları: PostgreSQL 18 vs SQL Server 2025
Performans her zaman önemli bir ölçüttür. Tomas Vondra’nın retrospektif sunumu, PostgreSQL’in son 20 yılda nasıl evrildiğini gösterdi. PostgreSQL 18 sürümünde gelen yeni planlayıcı (planner) algoritmaları, yürütücü (executor) düzeyinde yapılan mikro optimizasyonlar ve incremental backup özelliği büyük ilgi gördü.
SQL Server 2025 ile karşılaştırıldığında, her iki platformun da benzer yönlerde ilerlediğini görüyoruz: daha fazla paralellik, daha düşük gecikme süresi, daha akıllı sorgu yolları. Özellikle “Optimized Locking” ve “Adaptive Parallelism” gibi SQL Server 2025 yeteneklerinin karşılığı, PostgreSQL’de topluluk odaklı katkılarla sağlanıyor.
Eklentilerle PostgreSQL Bir Platforma Dönüşüyor
SQL Server kapalı kutudur; neyi verirsen onu kullanırsın. PostgreSQL ise tam tersine, esnek ve geliştirilebilir bir platformdur. POSETTE 2025’te bu vizyon somutlaştı.
pg_duckdb eklentisiyle PostgreSQL içinde DuckDB tabanlı analitik sorgular çalıştırılabiliyor. FerretDB sayesinde MongoDB tabanlı uygulamalar PostgreSQL üzerinde çalışabiliyor. pg_tantivy ile Elasticsearch kalitesinde tam metin arama yapılabiliyor. pgrx sayesinde Rust dilinde yüksek performanslı ve güvenli PostgreSQL uzantıları geliştirilebiliyor.
Azure PostgreSQL: Kurumsal Ölçekte Açık Kaynak
Microsoft’un sadece SQL Server tarafına değil, PostgreSQL’e de yatırım yapması önemliydi. POSETTE 2025’te Azure Database for PostgreSQL için tanıtılan yenilikler, kurumsal kullanımda PostgreSQL’in önünü açıyor:
- AI destekli otomatik indeks önerileri
- Row-Level Security ile çok kiracılı veri modeli desteği
- VNet entegrasyonu ve gelişmiş güvenlik yapılandırmaları
- Oracle’dan PostgreSQL’e kesintisiz geçiş çözümleri
Etkinlik Formatı: Katılım, Soru-Cevap ve Gerçek Zamanlı Topluluk
POSETTE’in sadece izlenen değil, aktif katılım sağlanan bir etkinlik olması onu diğerlerinden ayırdı. Konuşmalar canlı yayınlansa da, paralel olarak Discord üzerinden anlık sorular sorulabildi, konuşmacılar cevap verdi ve topluluk içinde etkileşim kuruldu. 16 dilde altyazılı YouTube kayıtları ile erişilebilirlik de çok yüksekti.
Sonuç: PostgreSQL’in Geleceği, SQL Server’ın Yanında Yeni Bir Güç
POSETTE 2025’in ardından şunu rahatlıkla söyleyebiliriz: PostgreSQL artık sadece geliştirici tabanlı değil, kurumsal ölçekte düşünülmesi gereken bir platform. SQL Server hâlâ kritik uygulamalarda gücünü koruyor; ama PostgreSQL, açık kaynak ekosistemiyle esneklik, hız ve maliyet avantajı sunarak ciddi bir alternatif haline geldi.
Eğer SQL Server 2025 seni heyecanlandırdıysa, POSETTE 2025’te konuşulan konular, bu heyecanın nedenini teknik olarak çok daha net açıklıyor.
Yakında Yayında Olacak Blog Serileri
Bu yazı bir girişti. Aşağıdaki başlıklar üzerinde derinlemesine içerikler hazırlıyorum:
- PostgreSQL + AI: pgvector, RAG ve Semantic Search nasıl kurulur?
- PostgreSQL 18’in planlayıcı ve executor mimarisi detayları
- FerretDB ile MongoDB’den PostgreSQL’e geçiş
- Azure PostgreSQL kurumsal mimari ve güvenlik yapılandırmaları
- Rust ile PostgreSQL eklentisi yazma rehberi
- PostgreSQL + DuckDB: Analitik sorgular için hibrit yapı
- POSETTE topluluğu: Katkı sağlamak, fikir paylaşmak, teknik gelişmek